Zanim powstały pierwsze elektryczne chłodziarki w szlacheckich folwarkach przechowywano produkty w zimnie korzystając z naturalnych i praktycznych rozwiązań.
Znana wszystkim mieszkańcom Kóz lodownia dworska zyskała nowy blask. Jej wnętrze oczyszczono ze śmieci, wzmocniono konstrukcję, odtworzono fragment korytarza i kamiennego pierścienia. Informacje na ten  temat  pojawiły się w wielu krajowych mediach.
Postęp robót i zmiany w wyglądzie budowli można śledzić w załączonej do artykułu galerii ...

Lodownia była wspaniałym wynalazkiem!

Lodownia w Kozach stanowi jeden z najciekawszych punktów parkowego krajobrazu.
Odremontowana budowla wzbudza zaiteresowanie mieszkańców dotąd obojętnie przechodzacych obok "kopca w parku" ... i to z różnych powodów.
Chętnie, zaciekawione kształtem z daleka przypominającym im iglo lub  planetarium, przypatują się jej dzieci.
Młodzież nie ukrywa swego wielkiego zdziwienia czytajac informację na temat dawnego przeznaczenia tego obiektu.
Starsi mieszkańcy przypominają sobie dawno zasłyszane opowieści na temat wykorzystywania tego miejsca.
Wszyscy z prawdziwym uznaniem dla dawnych budowniczych, podziwiają zastosowaną tu technologię chłodzenia.
Szczególnie w ostatnie, upalne dni obiekt ten stał się tematem rozmów, komentarzy, a nawet reportaży w lokalnych i ponadlokalnych mediach.
 

Lodownie budowano w dawnych lochach lub zagłębieniach, koniecznie w zalesionym lub zacienionym miejscu, w pobliżu dworu.
Od dna  wykopanego dołu układano cembrowany, sklepiony mur sięgający aż do góry lodowni.
Na drewnianych belach układano podłogę, na niej ustawiano żywność lub napoje wymagające schłodzenia, a pod nią składowny lód utrzymywał stałą temperaturę (ok. 4^O C) chłodząc pomieszczenie.
Podczas mrozów, wyrąbywano go z zamarzniętych zbiorników wodnych, zwożono do lodowni, a następnie zalewano gorącą wodą i zasypywano solą w celu uzyskania jednolitej bryły lodowej, która po ponownym zamarznięciu wolniej topi się latem.
Należało także zadbać o mały kanał, którym miała być wyprowadzana woda z topniejącego lodu.
Do sklepionej pod kopułą lodowni prowadził krótki kamienny korytarz, budowany  zawsze od strony najmniej nasłonecznionej, dodatkowo zabezpieczony w dwoje drzwi, chroniacych to miejsce przed wtargnieciem ciepłego powietrza z zewnątrz.
Lód wydobywany z wnętrza lodowni używany był przez mieszkańców pałacu do chłodzenia żywności, napojów, produkcji lodów i sorbetów, a również często ratował życie służąc niejednokrotnie jako środek do schładzania ciała podczas choroby przebiegającej z dużą gorączką.



Dzięki pracom prowadzonym w parku w ramach zadania „Wzrost atrakcyjności turystycznej Gminy Kozy poprzez zagospodarowanie terenu parku w zabytkowym założeniu pałacowo-parkowym – Pałac Czeczów” dofinansowanego ze środków Regionalnego programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007-2013, znana wszystkim mieszkańcom Kóz lodownia zyskała nowy blask.

Jej wnętrze oczyszczono ze śmieci gromadzonych tam przez wiele długich lat z między innymi działajacej opodal fryzjerni (dziejszy sklep "Boy") oraz sąsiadującego z nią, nieistniejącego już, sklepiku-bufetu pana Tomalika i innych okazyjnych "producentow" odpadów.


Wzmocniono konstrukcję kopuły lodowni od wewnątrz konstrukcją z prętów i  siatki i  od zewewnątrz obudowując ceglanym i kamiennym wzmocnieniem.
Odsłoniono i zrekonstuowano fragment krótkiego korytarza prowadzacego do pomieszczenia lodowni w którym kiedyś istniało dwoje drzwi.


Założono oświetlenie i kratę zabezpieczająca przed upadkiem do głębokiej na kilka metrów "studni" (będącej dawnym pojemnikiem na lód) tak, aby  umożliwić obejrzenie wnętrza.
Wzgórek wokół  lodowni obsadzono płożącą się roślinnością, która zabezpieczy w miarę rozrostu, stabliność gruntu i wpłynie na poprawę estetyki tego miejsca.

                                                                                                                             (patrz galeria pod artykułem)

Materiał filmowy na ten temat przygotowała Telewizja Polska Katowice: Lodówka sprzed wieków w parku dworskim w Kozach-kliknij
Informację zamieścił ogólnopolski TELEEKSPESS EKSTRA.
Radio Bielsko zamieściło reportaż wraz ze zdjęciami na swojej stronie internetowej: Nowość do oglądania- kliknij;  Kozy będą miały nową atrakcję- kliknij
Gazeta Wyborcza też napisała na ten temat w dodatku bielskim  - kliknij
były też artykuły w  Koziańskich Wiadomościach( nr 8)